Во последниот период, македонските банки објавија рекордни финансиски резултати, а некои од нив значително ги зголемија дивидендите. Комерцијална банка, на пример, ја зголеми својата дивиденда за 37,4%, достигнувајќи 1.250 денари пред данок, што претставува една од највисоките исплати на домашниот пазар. Сепак, наместо раст, цените на акциите бележат пад – Комерцијална банка се спушти од 31.000 на 28.100 денари, додека акцијата на НЛБ падна од 60.000 на 56.500 денари. Оваа ситуација изгледа контраинтуитивно: како е можно банките да прикажуваат одлични финансиски резултати, а вредноста на нивните акции да се намалува? Дали се работи за краткорочен пазарен циклус, големи институционални продажби или пошироки економски фактори?

Во овој текст ќе ги анализираме можните причини за овој пад и дали тоа претставува можност за инвеститорите да купуваат по пониски цени.

1. „Buy the rumor, sell the news“ ефект

Ова е чест феномен на берзите – инвеститорите однапред ја очекуваат позитивната вест (во случајов зголемувањето на дивидендата и добрите финансиски резултати), па купуваат акции уште пред официјалната објава. Кога веста ќе се објави, тие продаваат за да остварат профит, што создава привремен пад на цената.

2. Големи инвеститори (фонди, институции) продаваат акции

Големите институционални инвеститори, како инвестициски фондови и осигурителни компании, можеби решиле да реинвестираат во други инструменти (на пример, државни обврзници ако нудат повисоки приноси). Ако тие решат да продаваат големи количини акции, цената ќе падне и покрај добрите резултати.

3. Недостаток на ликвидност на Македонската берза

Македонската берза е мал пазар, каде што не секогаш има доволно купувачи за да ги апсорбираат продажбите на големите инвеститори. Дури и ако банките имаат добри резултати, цената може да паѓа ако не постои доволен интерес за купување на овие акции во даден момент.

4. Општ пад на инвеститорската доверба или намалена ликвидност кај инвеститорите

Ако инвеститорите генерално очекуваат економски предизвици (на пример, потенцијална рецесија, зголемување на каматните стапки, политичка нестабилност), можеби претпочитаат да останат во кеш наместо да инвестираат во акции. Дури и ако банките се во добра состојба, инвеститорите може да имаат страв од пошироки економски ризици.

3. Дивиденден ефект – „Ex-Dividend Date“ очекувања

Кога компанија објавува висока дивиденда, цената на нејзините акции често расте до датумот на пресек за добивање дивиденда (ex-dividend date). Потоа, кога акцијата станува „ex-dividend“, цената често се намалува за износ приближен на исплатената дивиденда, бидејќи новите купувачи повеќе не можат да ја добијат. Ова може да биде една од причините за падот на Комерцијална банка, особено ако голем број инвеститори ја купиле акцијата претходно за да ја добијат дивидендата и сега почнале да ја продаваат.

Заклучок: Трговците во моментов реализираат профити, а ликвидноста е ниска

Падот на акциите на банките најверојатно е резултат на комбинација од профитна реализација по добрите вести, намалена ликвидност и пазарни очекувања. Ако фундаментите на банките останат силни и нема пошироки економски ризици, можно е акциите да се стабилизираат и дури да почнат да растат во следниот период. Доколку веруваме во долгогодишната стабилност на овие банки, сегашниот пад може да претставува одлична можност за купување на овие акции.